Afgelopen maanden kregen wij uit praktijken heel veel vragen over verlof in combinatie met Covid-gerelateerde situaties. Hierbij enkele nuttige tips voor komende vakantieplanningen én nog wat uitleg over de relatief nieuwe regeling van ‘Aanvullend Geboorteverlof’ voor partners.

Hoofdregel is dat een werkgever de vakantie van de werknemer moet vaststellen conform de wensen van de werknemer. De werknemer bepaalt in eerste instantie dus of, wanneer en hoelang hij vakantie opneemt. Een werkgever mag zijn werknemers natuurlijk vragen om de komende tijd zoveel mogelijk vakantiedagen op te nemen.

Mijn werknemer wil haar aangevraagde vakantiedagen terugdraaien, omdat zij niet OP vakantie kan. Wat doe ik met zo’n verzoek? 

Ik adviseer je daar goed over na te denken. Wanneer neemt zij dan wel haar dagen op? Niet iedereen kan aan het einde van de Covid periode ineens tegelijk op vakantie. En, zoals hierboven gemeld, je kunt niet per definitie dan iemand verlof toewijzen! 

Leg ook uit dat vakantie van werk, rustnemen van je werk is en niet per se OP vakantie gaan. 

• Vraag iedereen dus tijdig wanneer hij/zij verlof wil opnemen de komende periode
• Geef een deadline aan voor welke periode dat aangevraagd moet worden.
• OP vakantie is dus iets anders dan MET vakantie 😊

Mocht een medewerker naar een risicogebied afreizen, moet zij dan in quarantaine?

De Rijksoverheid adviseert om niet op reis te gaan. Moet iemand toch in het buitenland zijn, dan gaat men bij terugkomst direct 10 dagen in quarantaine. Door een coronatest te doen op dag 5 kan de duur van het thuisblijven worden verkort (bron: www.rijksoverheid.nl). Het is zinvol om je personeel vooraf te informeren dat de quarantainedagen voor ‘eigen rekening’ zijn. De medewerker neemt hiervoor verlof op.  

Tijdens een collectieve bedrijfssluiting, dus als de praktijk in een bepaalde vakantieperiode is gesloten, mag je werknemers wel verplichten om hun vakantiedagen op te nemen. Het is wel aan te raden deze afspraken goed vast te leggen.

Het (Aanvullend) Geboorteverlof

Sinds kort is deze nieuwe bijzondere verlofregeling van kracht. Het ‘Geboorteverlof’ geldt voor alle partners (in loondienst) voor het aantal werkuren per week. Daar komt het ‘Aanvullend geboorteverlof’ bij. Voor maximaal vijf weken krijgen ze hiervoor geen salaris, maar een uitkering van het UWV. De uitkering is maximaal 70% van het dagloon. Dit loopt via de werkgever die de uitkering aanvraagt en rechtstreeks uitbetaalt aan de werknemer. Samen met je werknemer houd je de uren bij en verwerkt die in de loonadministratie. De werknemer moet wel eerst het ‘Geboorteverlof’ hebben opgenomen. 

Zelfstandigen (ZZP-ers) hebben geen recht op het geboorteverlof. Zij kunnen in principe hun werktijden én verlof zelf bepalen is de gedachte van het ondernemerschap.

Tot slot de meest voorkomende verlofvraag van 2020

Mag ik mijn medewerker verplichten verlof op te nemen, omdat zij in quarantaine moet vanwege een zieke huisgenoot of een mogelijke besmetting van een huisgenoot?

Deze vraag kan overigens breed worden betrokken. Het gebeurde voor Covid immers vast wel eens dat een medewerker per direct een ziek kind van school, of van de opvang moest ophalen. Wat doe je dan als werkgever? Voor het acuut oplossen van deze situatie verleent de werkgever in principe ‘calamiteitenverlof’. Zo snel mogelijk zoek je naar een oplossing, daarna is er sprake van verlof.

Ook als de werknemer zelf (nog) niet ziek is, is er geen sprake van verzuim. Je meldt de werknemer dus niet ziek. Maar wat dan? De overheid heeft bepaald dat een quarantainesituatie voor risico en rekening van de werkgever komt. Dit vloeit voort uit de wet, waarin is bepaald dat als de werknemer niet ziek is, de hoofdregel geldt dat een werknemer recht heeft op loon, ténzij de oorzaak van het niet werken voor rekening van de werknemer komt. Heel fijn, zal je denken… Maar ga wel direct met je medewerker in gesprek en stel de vraag: wat zou je voor ons thuis kunnen betekenen? 

• Kun je protocollen (her-)schrijven?
• Kun je administratieve zaken doen, zoals inkoop verwerken?
• Kun je thuis de telefoon opnemen? 

Kortom, ga samen in overleg hoe jullie elkaar kunnen helpen, ook al is het niet assisteren aan de stoel of aan de balie. Je mag als werkgever in alle redelijkheid vragen om ander werk te doen, als dit maar gerelateerd is aan de normale werkzaamheden.

Er is wel één uitzondering: Wat als jouw medewerker uit angst voor het coronavirus niet naar de praktijk durft te komen, niet ziek is en ook geen ziekteverschijnselen heeft, maar toch thuis wil blijven, heeft hij/zij geen recht op loon. Het kan echter ook zo zijn dat een werknemer bijvoorbeeld angst heeft, omdat hij een partner of kind heeft die kwetsbaar is. De angst kan dusdanige psychische klachten veroorzaken dat daardoor sprake is van arbeidsongeschiktheid. Overleg dan met je arbodienst, hoe te handelen.