”Succesvollere samenwerking en een beter resultaat voor de patiënt”
De Leergang Parodontologie is in 2014 in de markt gezet met in eerste instantie als doel de rol van de mondhygiënist in het parodontale behandeltraject en de samenwerking met andere mondzorgprofessionals te versterken. Echter de rol van de tandarts als regisseur van het integrale behandelplan en bewaker van het zorgdoel is in dit traject evenzeer belangrijk. Tandarts Marieke Smits besloot de opleiding in 2021 te volgen en is daarmee de eerste tandarts die in december van dit jaar de leergang afrondt.
Marieke werkt als tandarts algemeen practicus bij Bouriciuslaan Tandartsenpraktijk in Drachten; een grote praktijk met een eigen tandtechnisch lab en 10 tandartsen die allen hun eigen aandachtsgebied hebben. Ze maakte een jaar geleden de overstap naar deze praktijk om zich verder te ontwikkelen en stuurt inmiddels het team van mondhygiënisten en preventie-assistenten aan.
Voordat Marieke in deze praktijk ging werken, had ze 12 jaar lang als tandarts in een kleine groepspraktijk in Drachten gewerkt, waar ze veel paro-behandelingen deed. Fridus van der Weijden (parodontoloog erkend door de NVvP en implantoloog erkend door de NVOI, red.) werkte daar ook en ze kon makkelijk met hem overleggen. Dit overleg met een parodontoloog maakte haar steeds enthousiaster voor het vakgebied, maar ondanks de kennis die ze hiermee opdeed, de vele behandelplannen die ze schreef en de patiënten die ze begeleidde, was ze op zoek naar een betere basis binnen de parodontologie. In haar zoektocht naar een opleiding die haar hierbij kon helpen kwam ze op het spoor van de Leergang Parodontologie die Schelte Fokkema geeft.
Wat maakt de parodontologie zo interessant?
“De parodontologie vormt letterlijk en figuurlijk de basis in de tandheelkunde. Je blust geen brandjes, maar werkt aan een gezond fundament dat je samen met de patiënt op peil houdt over een langere periode. Daarbij vervult het gedrag van de patiënt een sleutelrol.
Parodontologie is dan ook meer dan een technisch trucje of het kunstje van de tandarts of mondhygiënist. Het is veel meer een kwestie van de juiste voorwaarden creëren om samen met de patiënt een herstel van het parodontium in te zetten. Want wanneer het parodontium gezond is kun je tandheelkundig verder bouwen, bijvoorbeeld door restauratieve of orthodontische therapie. Echter zonder medewerking van de patiënt behaal je binnen de parodontologie geen resultaat en die heeft hierin dan ook een sleutelrol. Je hebt als tandarts dus niet alles in de hand en dat vind ik interessant. Uiteraard komt er bij de parodontale behandeling ook een stuk technisch handelen kijken, maar het draait vooral om de communicatie met en de gedragsbegeleiding van de patiënt en dat maakt het vakgebied van de parodontologie voor mij zo boeiend en leuk.
De rode draad voor mij binnen de tandheelkunde is een gedegen zorg- en behandelplan dat past bij de patiënt. Waar wil hij of zij naartoe en op welke manier? Aan mij als tandarts de taak om in kaart te brengen hoe het er op dit moment voorstaat, wat de oorzaken en risicofactoren zijn en vervolgens welke behandelmogelijkheden er zijn. Dat is vaak een puzzel, maar uiteindelijk bepaalt de patiënt welke kant hij of zij op wil. Ik kan wel een plan bedenken, maar als het niet tot de mogelijkheden van de patiënt behoort dan treft het geen doel en wordt het ook niet uitgevoerd. Natuurlijk hangt dit ook samen met het financiële aspect, maar het is veel breder dan dat. Wat is haalbaar? Iemand kan wel zeggen zijn gebit te willen behouden, maar als hij daarbij niet zijn voedingspatroon of mondhygiënegedrag wil aanpassen, dan wordt dat lastig. Ik ben er om te spiegelen en het plaatje te schetsen, maar de patiënt moet zelf aangeven wat hij of zij wil en kan en ervoor over heeft om iets te bereiken. Dat is fluïde en kan bijgesteld worden in de tijd. Samen met de patiënt puzzel je om tot een oplossing te komen. Iedereen heeft andere wensen en mogelijkheden en dat maakt het zo afwisselend. Ik houd van het open gesprek en het wederzijdse vertrouwen dat er nodig is om tot een goed behandelplan te komen”.
Waarom heb je gekozen voor de Leergang Parodontologie?
“Ik was op zoek naar een gedegen theoretisch kader voor mijzelf om beter te begrijpen waarom ik soms tegen problemen aanliep bij mijn parodontale behandelingen, maar ook om de basis onder mijn zorg- en behandelplannen zo goed mogelijk te maken. Dat de leergang in eerste instantie voor mondhygiënisten in de markt was gezet maakte mij eigenlijk niet uit. De inhoud was precies wat ik zocht en nodig had.
Hoewel de leergang wel wat tijd vraagt kon ik het goed combineren met mijn werk en mijn privé situatie. Het was voor mij de perfecte manier om me te verdiepen in de parodontologie als algemeen practicus. Want juist het generalistische karakter van de tandheelkunde gecombineerd met gedegen kennis van de parodontologie vind ik leuk.
Deze verdieping in de parodontologie heeft me daarnaast geholpen om de medewerkers binnen de praktijk beter te laten samenwerken en op die manier betere zorg te bieden aan onze patiënten. Ik merk dat er soms een kloof bestaat tussen de mondhygiënisten en tandartsen in de algemene praktijk, maar dankzij de Leergang Parodontologie kan ik inmiddels de brug slaan. Ik geloof er echt in dat als we elkaar beter begrijpen, de zorg aan onze patiënten beter wordt.”
Kun je meer vertellen over de inhoud van de leergang?
“Schelte Fokkema (parodontoloog erkend door de NVvP en hoofddocent en initiator van de Leergang Parodontologie, red.) behandelt de onderdelen van de parodontologie heel gestructureerd. Hierdoor krijg je meer inzicht in en een beter begrip van de pathofysiologie, de etiologie en de prognosestelling, maar ook hoe je de succescriteria van de behandeling kunt bereiken. Schelte ontleedt de parodontologie eerst voor je en laat het je daarna in je eigen casus weer in elkaar zetten. Hij laat je beredeneren wat je ziet en wat de oorzaak ervan is en laat je inzien waar de mogelijkheden, maar ook de beperkingen van je behandeling liggen. Dit alles is op een wetenschappelijke manier onderbouwd en ingedeeld.
Ik ben er redelijk open-minded ingegaan, maar het is wel een uitdaging die je aangaat. Er wordt veel van je verwacht. Je moet echt aan de bak en veel avonden en weekenden zijn er dan ook aan opgegaan. In het begin gaat het voornamelijk om theoretische dagen waarvoor je veel leest en wetenschappelijke artikelen voorbereidt die tijdens de seminars worden besproken. In het tweede jaar ga je parallel aan deze theorie patiënten uit de praktijk documenteren, analyseren en bespreken. Het uitgebreid documenteren en analyseren van patiënten deed ik al, maar à la Schelte gaat dat een stapje verder. Hij kijkt namelijk heel gedetailleerd naar elke casus. Hij wil alles zoveel mogelijk kunnen beredeneren. Wat zie je, hoe beschrijf je dat, wat is de oorzaak van de ontsteking en van de destructie? Waarom is dat zo en welk onderzoek ondersteunt dat? Niet ongeveer, maar zo precies mogelijk. Die bevlogen manier van lesgeven en de wijze waarop hij kennis structureert vind ik fantastisch.”
Hoe is de interactie met de andere deelnemers?
“De groep heeft per cohort een maximale grootte van 15 personen. Op die manier krijgt iedere deelnemer voldoende aandacht en kun je onderling informatie uitwisselen. De interactie met mijn groep is ongelofelijk leuk en heel positief. Je hebt namelijk allemaal een passie voor hetzelfde vakgebied en een focus op hetzelfde doel. Wel ieder vanuit een ander perspectief, maar de leergang is er ook op gericht om begrip en inzicht te geven in elkaars handelen. Er is veel ruimte om van ten te wisselen en te discussiëren, zeker tijdens de casusbesprekingen.
Het begrip en inzicht dat hierdoor ontstaat levert een betere samenwerking op in de praktijk, waarbij je merkt dat patiënten meer in beweging komen en de resultaten verbeteren. Of zoals Schelte het omschrijft: ‘de leergang biedt verdieping en verbreding in de parodontologie, wat leidt tot een betere dialoog, onderling begrip, succesvollere samenwerking en een beter resultaat voor de patiënt.
Ik kan collega tandartsen van harte aanbevelen om de Leergang Parodontologie te volgen en wens de kennis die ik hier heb opgedaan toe aan al mijn collega’s omdat deze cruciaal is in de klinische behandeling en de zorg aan onze patiënten. Ik ben misschien de eerste tandarts die de Leergang Parodontologie heeft gedaan, maar wat mij betreft niet de laatste.”